Muzeum Wojska
Wojskowości i Ziemi Orzyskiej
ul. Giżycka 9
12-250 Orzysz
„Katyń… ocalić od zapomnienia”
25 maja w Orzyszu odbyły się Regionalne Obchody Dni Katyńskich. Uroczystości odbywały się w ramach programu edukacyjnego „Katyń… ocalić od zapomnienia”, którego celem jest upamiętnienie niemal 22 tysięcy osób skrytobójczo zamordowanych i spoczywających w Katyniu, Charkowie, Miednoje, Bykowni poprzez sadzenie Dębów Pamięci w myśl zasady ”jeden dąb, jedno nazwisko z listy katyńskiej”. Ta ogólnopolska akcja objęta Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy ma również za zadanie upowszechnianie wiedzy o Ofiarach Zbrodni Katyńskiej w kontekście społeczności lokalnych jak również aktywny przekaz historii Polski przez pryzmat jej wybitnych, znanych i nieznanych Obywateli. Program edukacyjny „Katyń… ocalić od zapomnienia”, którego organizatorem jest Stowarzyszenie Parafiada im. św. Józefa Kalasancjusza zaś partnerem strategicznym Muzeum Katyńskie w Warszawie- to przede wszystkim nauka wrażliwości na to, co wspólne i co wymaga szczególnej dbałości czyli miłości do ojczyzny- mądrej, pogłębionej wiedzą i zaangażowaniem. Regionalne Obchody Dni Katyńskich w Orzyszu zorganizowane zostały przez Gminę Orzysz i Batalion Czołgów Ułanów Krechowieckich im. Bolesława Mościckiego w Orzyszu przy współpracy ze Stowarzyszeniem Rodzina Katyńska w Olsztynie – z bezcennym i niezawodnym wsparciem przedstawiciela pana Jana Domańskiego, Muzeum Katyńskim w Warszawie, Stowarzyszeniem Parafiada im. św. Józefa Kalasancjusza, Instytutem Pamięci Narodowej. Swoim patronatem wydarzenie objęły: TVP 3 Olsztyn, , Poslkie Radio Olszty, Historia Polska Zbrojna, Gazeta Olsztyńska i Gazeta Piska. Natomiast relację z tego spotkania można było obejrzeć w paśmie regionalnym TVP Olsztyn oraz wysłuchać w audycjach transmitowanych w Polskim Radiu Olsztyn.
Orzyskie uroczystości rozpoczęły się mszą św. w Kościele Garnizonowym p.w. św. Kazimierza Królewicza z udziałem wojskowej asysty honorowej 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej im. Zawiszy Czarnego . Po mszy uczestnicy udali się na teren jednostki wojskowej gdzie przy sztabie Batalionu Czołgów Ułanów Krechowieckich dokonano uroczystego posadzenia dziewięciu Dębów Pamięci ku pamięci: płk. Bolesława Mościckiego, płk. Władysława Erazma Obuch-Woszczatyńskiego, gen. dyw. Stefana Suszyńskiego, rtm. Karola Dominika Mariana Dowgiałło, por. Mieczysława Młynarskiego, rtm. Apoloniusza Ścisłowskiego, ppłk. Józefa Sokołowskiego, mjr. Jana Sędzimira, mjr. Leona Racięckiego. Kolejne szesnaście dębów poświęconych: ppor. Zygmuntowi Góreckiemu, ppor. Edward Janowski, por. Józefowi Antoniemu Jaroszyńskiemu, rtm. Eugeniuszowi Konopko, por. Mieczysławowi Łaniewskiemu, rtm. Stanisławowi Perekładowskiemu, mjr. Janowi Pogorskiemu, kpt. Stanisławowi Rolbieckiemu, ppłk. Antoniemu Salmonowiczowi, ppłk. Kazimierzowi Wyszosławowi Tomasikowi, por. Władysławowi Urbanowiczowi, ppt. Janowi Walińskiemu, kpt. Stanisławowi Wodzianickiemu, por. Antoniemu Spytkowi Jordanowi, mjr. Jerzemu Szydłowskiemu, por. Zygmuntowi Kamockiemu – posadzono przy ul. Ofiar Katynia i Sybiru – nowej, orzyskiej ulicy, która swoją nazwę otrzymała tuż przed posadzeniem drzew. Akt erekcyjny nadający nazwę ulicy odczytany został przez Przewodniczącą Rady Miejskiej w Orzyszu Annę Pilarczyk. Tego dnia w trakcie uroczystości mieszając orzyską ziemię z przywiezioną- katyńską posadzono 25 Dębów Pamięci w ramach programu edukacyjnego „Katyń… Ocalić od zapomnienia” – pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, oficerów 1 Pułku Ułanów Krechowieckich oraz oficerów zmarłych na zesłaniu na Syberii. Zasadzenie drzew było możliwe dzięki ufundowaniu sadzonek przez Nadleśnictwo Giżycko.
Następnie w holu Ratusza Miejskiego w Orzyszu odbyła się prezentacja planszowej wystawy IPN „Zbrodnia Katyńska 1940. Zagłada polskich elit”, do której wprowadzenie wygłosił dr Krzysztof Kierski z Biura Badań Historycznych Delegatury IPN w Olsztynie. Ekspozycja prezentowana będzie w holu orzyskiego ratusza do końca czerwca b.r.
Otwarcie wystawy poprzedziło kolejny punkt wydarzeń tego dnia- konferencję naukową. Zanim jednak rozpoczęły się panele wykładowe, przyznano medale i wyróżnienia, wśród których wręczono m.in. „Medal za Zasługi dla Gminy Orzysz”, czy „Honorowy Strażnik Pamięci – Katyń… Ocalić od zapomnienia”, a także przekazano podziękowania za pomoc w przygotowania do uroczystych obchodów Dni Katyńskich. „Medal za Zasługi dla Gminy Orzysz” otrzymali: ppłk Marek Białobrzeski- dowódca Batalionu Czołgów Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego w Orzyszu oraz Jarosław Szlaszyński- Starosta Augustowski, od lat zaangażowany w kultywowanie tradycji1 Pułku Ułanów Krechowieckich im. Bolesława Mościckiego, w swojej działalności zawodowej i społecznej udziela również wsparcia działaniom upowszechniającym idee pamięci narodowej i czynów zbrojnych Wojska Polskiego. Tytuł Honorowego Strażnika Pamięci programu edukacyjnego „Katyń…Ocalić od zapomnienia” wręczanego przez Stowarzyszenie Parafiada zdobyli: Anna Gawlicka- Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Olsztynie, koordynator Regionalny programu, Zbigniew Włodkowski- Burmistrz Orzysza, ppłk Marek Białobrzeski- dowódca Batalionu Czołgów Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesław Mościckiego w Orzyszu, Jarosław Szlaszyński- Starosta Augustowski, historyk oddany sprawie upamiętnienia oficerów 1 Pułku Ułanów Krechowieckich oraz płk Adam Krysiak- Szef Sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów, współorganizator upamiętnienia 7 oficerów ofiar zbrodni katyńskiej na terenie 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej i 20 Bartoszyckiej Brygady Zmechanizowanej. W trakcie części merytorycznej swoje wykłady wygłosili: dr Waldemar Brenda- „Katyń: Jak doszło do zbrodni” , mgr Jarosław Szlaszyński „Losy oficerów 1 Pułku Ułanów Krechowieckich po agresji sowieckiej na Polskę w 1939 r.”. Spotkanie zakończył referat reprezentującego Muzeum Katyńskie- dr Tomasza Szczepańskiego „O prawdę i pamięć – walka o prawdę o zbrodni katyńskiej 1943-1990”.