Inscenizacja historyczna Orzysz 1920

20 sierpnia b.r. na placu muzealnym odbyła się niezwykle barwna, żywa lekcja historii, która przeniosła na moment widzów do Orzysza z początku XX wieku.

Przypomniane zostały wydarzenia z lipca i sierpnia 1920 roku, a także ukazane ich związki z dziejami kompleksu poligonowego oraz pierwszą wojną światową. Latem 1920 roku Orzysz – leżący wówczas w obrębie państwa niemieckiego – stał się „świadkiem” wojny polsko-sowieckiej. Najpierw 31 lipca w byłym obozie jeńców wojennych umieszczono grupę około 2000 obywateli polskich, którzy dzień wcześniej przekroczyli granicę w Prostkach. Wśród nich było około 1600 żołnierzy i policjantów oraz 400 cywili. Następnie od 21 do 25 sierpnia 1920 roku, granicę polsko-niemiecką przekraczały oddziały sowieckie i polskie. W tym czasie w pobliżu granicy toczyły się ciężkie walki. Wycofujący się z Polski sowieccy żołnierze, chcąc uniknąć polskiej niewoli, uciekali na teren Niemiec. W wyniku walk także polskie oddziały przekraczały niemiecką granicę. Na terenie obozu w Orzyszu internowano jeszcze około 600 żołnierzy polskich oraz około 50 000 sowieckich. Internowani żołnierze zostali do 17 września 1920 roku wywiezieni do obozów w głębi Niemiec. Polscy żołnierze przebywali w obozie w Minden, skąd powrócili do Ojczyzny 3 listopada 1920 roku.

Rolę cywili z sierpnia 1914 r. odegrali mieszkańcy Orzysza: Sylwia, Patrycja, Roksana, Karolina i Kacper Czuba, Elżbieta Bartkowska oraz Zespół Śpiewaczy „Orzyszanki”.